Het IJsseloog in het Ketelmeer bestaat uit diverse kleine eilandjes. Deze waren eigendom van Domeinen en zijn thans in beheer bij Staatsbosbeheer.

Domeinen heeft het jachtgenot verleend aan een jager. Het gebied is echter een vogelrichtlijn gebied.

Er staan een paar jagershutten op. Door Staatsbosbeheer zijn op enkele eilandjes borden art 461 geplaatst (in verband met broeden)

Mijn vraag: mag hier gejaagd worden (volgens mij niet) en zo niet mag de jager de hutten onderhouden op die plaatsen waart 461 is geplaatst of hier zomaar gaan wandelen omdat hij het genot van de jacht heeft?

Antwoord van de werkgroep regelgeving

Het jagen in een vogelrichtlijngebied is niet toegestaan. Waarschijnlijk heeft de jachthouder (met in zijn achterhoofd het eventuele schrappen van het jachtverbod in 46 lid 3 FF-wet genoemd) dit jachtgenot gehuurd. Voor het betreden van die gronden heeft hij dus ook geen geldige titel.

Schadebestrijding en beheer is wél toegestaan in Vogelrichtlijngebieden. Indien hij de toestemming van de grondgebruiker heeft voor beheer en schadebestrijding, mag hij wel voor schadebestrijding en beheer op die gronden aanwezig zijn en de hutten onderhouden."

Valt een gemeentelijke openbare weg met bermen onder de term jachtveld als men daar beheer/schadebestrijding wil doen op de wilde zwijnen?

Antwoord van de werkgroep regelgeving

De Ffw noemt nog slechts op enkele plaatsen het begrip wegen:

1. Alleen autosnelwegen vormen een scheiding in het jachtveld (artikel 11 lid 2c Jachtbesluit)
2. De oppervlakte van wegen mag niet meegeteld worden ter verkrijgen van de noodzakelijke 40 hectare aaneengesloten bejaagbare jachtveld (artikel 1c Jachtbesluit)
3. …………almede wegen en paden, voorzover deze geacht kunnen worden deel uit te maken van een voor de uitoefening van de jacht bestemd of geschikt terrein (artikel 1 lid 2 van de Ffw)

Er is verder nergens geregeld dat je al dan niet vanaf de (openbare) weg mag schieten op dieren die bijvoorbeeld op naastgelegen akkers schade doen of die verkeersrisico’s opleveren. Sterker nog, de wetgever heeft bij het opstellen van de Ffw na een grondige discussie het expliciet toegestaan dat er in het kader van beheer en schadebestrijding geschoten mag worden vanuit een stilstaand voertuig (artikel 7 lid 9d Besluit beheer en schadebestrijding). Verder kom je in de Ffw nergens een bepaling tegen die iets zegt over de classificatie van wegen.

Onder de oude Jachtwet moest een proces-verbaal altijd beginnen met de omschrijving dat de overtreding werd gepleegd in een voor het jachtbedrijf geschikt en/of bestemd terrein. Men omschreef dan de omgeving, de begroeiing en het voorkomen van wildsoorten. Zo kon een groot park midden in de stad bij het voorkomen van wild toch jachtveld zijn door zijn geschiktheid en het voorkomen van wild (meestal konijnen). Als daar dan strikken stonden opgesteld kon met vrucht bekeurd worden en volgde altijd veroordeling.

Voor schadebestrijding en beheer is ons dergelijke jurisprudentie (nog) niet bekend maar zouden we dezelfde redenatie kunnen doortrekken. Dat betekent dat er een maatwerkbeoordeling door de opsporingsambtenaar (en later wellicht door de rechter) gemaakt moet worden of de weg deel uit maakt van het veld in de zin van de Ffw. Daarbij is het ook van belang dat zorgvuldig gekeken wordt naar het schieten van – in dit geval – wilde zwijnen in bermen. Bij zandwegen en secondaire verharde wegen is het niet zo'n probleem. Bij drukkere hoofdwegen en autosnelwegen lijkt ons afschot om die redenen ondenkbaar.

De wet op de openluchtrecreatie is vervallen. Een alternatief is dat de gemeente in haar APV plaatsen kan aanwijzen waar het verboden is te kamperen of ze moet dit gaan regelen in de bestemmingsplannen.

Medio juni 2009 ligt er een verplichting dat gemeenten al haar bestemmingsplannen gedigitaliseerd moeten hebben.

Hoe moet ik, nu de wet vervallen is, handhaven?

Antwoord van de werkgroep regelgeving:

De meeste gemeenten hebben dit in de APV opgenomen. De gebieden en de voorwaarden zijn daar dan duidelijk in aangegeven. Gelet op het feit dat de bestemmingsplannen al aanwezig zijn en adequaat moeten zijn en blijven, kan dit en is het ook vaak in de bestemmingsplannen geregeld wat wel en niet mag in alle diverse en aangeduide gebieden. De Wet op de Ruimtelijke Ordening (WRO) regelt echter alleen de “bestemming cq het gebruik” van de gebieden. De RO bepalingen gelden dan ook voor de eigenaren/gebruikers van de gronden. Dus het individuele kamperen op zich moet gewoon in de APV worden geregeld.

Het digitaliseren is voor de handhaver naar mijn mening maar een bijzaak, dat is een zaak waar gemeentelijke bestuurders voor verantwoordelijk zijn.

Op grond van artikel 15 lid 1 Flora en faunawet is het verboden om een mistnet onder zich te hebben te verkopen etc. Artikel 11 lid 1 van het Besluit beheer en schadebestrijding heeft deze middelen namelijk aangewezen. Artikel 1 lid 1 onder B van het Besluit beheer en schadebestrijding geeft een omschrijving van een mistnet ingevolge de Flora- en faunawet. Als er een NFI onderzoek wordt uitgevoerd naar in beslag genomen mistnetten komt daar vrijwel nooit een mistnet uit wat voldoet aan de definitie van een mistnet volgens FFW wet. Deze wettelijke bepaling van een mistnet is zo strak omschreven dat een mistnet hieraan vrijwel nooit kan voldoen. Met name het aspect gewicht is daarbij het probleem. Hebben jullie als werkgroep regelgeving hierover meer informatie ?

Antwoord van de werkgroep regelgeving (in samenwerking met de Dienst Regelingen van het ministerie van LNV)

In onze beleving is er nauwelijks sprake van een vraagstelling, maar meer van een vaststelling.

De definitie van mistnetten is afkomstig uit de FFW, artikel 1. Besluit beheer en schadebestrijding dieren. In de toelichting op dat artikel staat dat het een definitie is welke afkomstig is uit de Tweede beschikking van het Comié van Ministers van de Benelux Economische Unie van 24 mei 1976, met betrekking tot de bescherming van de vogelstand.

Indien de aangetroffen netten niet voldoen aan deze omschrijving (namelijk dat ze zwaarder zijn dan het maximale gewicht per vierkante meter) dan is er dus geen sprake van een mistnet.

De verbodsbepaling waarin het gebruik van netten is verboden is artikel 11 van het Besluit beheer en schadebestrijding. In artikel 11 lid 1 staat het mistnet als verboden vangmiddel aangewezen. In artikel 11, lid 2 sub g staan als verboden vangmiddel aangewezen netten geschikt en bestemd om te worden gebruikt voor het vangen van vogels. Artikel 11, lid 1 verwijst door naar artikel 15, lid 2 van de FFW. In artikel 15, lid 2 staat dat het verboden is zich buiten gebouwen te bevinden met middelen die geschikt zijn voor het doden of vangen van dieren, of met materialen ter onmiddellijke vervaardiging van die middelen of van de krachtens artikel 15, lid 1 aangewezen middelen (waaronder dus ook de mistnetten), indien redelijkerwijs moet worden aangenomen dat die middelen of materialen voor het doden of vangen van dieren zullen worden gebruikt.

Van belang is vast te stellen of de aangetroffen netten, niet zijnde mistnetten, buiten gebouwen zijn aangetroffen en dat ze geschikt zijn of kunnen zijn voor het doden of vangen van dieren. Dat onderscheidt is noodzakelijk om netten die niet voor het doden of vangen van dieren zijn bestemd toch in huis te kunnen hebben. Dat kunnen netten zijn voor bijvoorbeeld het afweren van dieren of het legaal vangen van bepaalde dieren. Bij mistnetten gaat de wetgever uit van het feit dat dergelijke netten altijd een risico vormen en derhalve altijd verboden zijn. Dat is erg rigoureus en vergt een duidelijke definitie die recht doet aan de verdenking dat het bezit van mistnetten op zichzelf al strafbaar is. Bewijstechnisch is het dus lastiger om het bezit van netten, niet zijnde mistnetten, bedoeld en of geschikt voor het vangen van dieren als verdenking hard te maken.

Achtergrondinfo:

Het mistnet is in ons land het enige vangmiddel waarvan het totale bezit verboden is.

Dit was al zo op grond van art. 5 lid 1 van het Vogelbesluit 1994. Ook toen gaf de exacte aanduiding van een mistnet al problemen.

Bij het tot stand komen van de FFW was dus al bekend dat het exact vaststellen, of het nu wel of geen mistnet betrof, niet of nauwelijks te doen was. Dat was ook de reden dat, ruim voor het van kracht worden van de FFW, er een brief uitging van de PG’s waarin werd aangegeven niet tegen het bezit van mistnetten op te treden. Wel op het gebruik uiteraard.

Bij het tot stand komen van de AMvB’s van de FFW hebben wij als werkgroep dat probleem meerdere keren aangekaard. Een andere omschrijving van het mistnet mocht niet in verband met de reeds aangehaalde Benelux overeenkomst.

Dat is de reden dat we toen uit zijn gekomen op de omschrijving “netten geschikt en bestemd om te worden gebruikt voor het vangen van vogels”. In art 11, lid 2 sub g staan deze netten als verboden vangmiddel aangewezen waarmee men niet buiten gebouwen mag komen.

Daar deze netten ook voor andere doeleinden gebruikt zouden kunnen worden, was een verbod op het bezit daarvan niet mogelijk. Derhalve zijn ze naar 15 lid 2 FFW, ic. Art. 11 lid 2 van het Besluit gegaan.

Kortom denken wij als werkgroep weinig te kunnen betekenen om een duidelijker omschrijving van mistnetten te krijgen daar we tegen hetzelfde probleem aan zullen lopen als bij de totstandkoming van de AMvB’s destijds.

Artikel 15 Flora- en faunawet
1. Het is verboden bij algemene maatregel van bestuur aangewezen middelen die geschikt en bestemd zijn voor het doden of vangen van dieren, onder zich te hebben, binnen of buiten het grondgebied van Nederland te brengen, te koop te vragen, te kopen of te verwerven, ten verkoop voorradig of voorhanden te hebben, te verkopen of ten verkoop aan te bieden, te vervoeren, ten vervoer aan te bieden of af te leveren, te gebruiken voor commercieel gewin, te huren of te verhuren, te ruilen of in ruil aan te bieden.

Artikel 11 Besluit beheer en schadebestrijding
1. Als middelen als bedoeld in artikel 15, eerste lid, van de wet, zijn mistnetten aangewezen.

Artikel 1 Besluit beheer en schadebestrijding
1. In dit besluit wordt verstaan onder:
a. wet: Flora- en faunawet;
b. mistnetten: netten, in banen, aan het stuk of in bepaalde vorm, vervaardigd van garens van synthetische of kunstmatige vezels met een totale massa van minder dan 150 deniers (16,2 milligram per meter) en waarvan de maaswijdte gemeten over het garen, van knoop tot knoop, kleiner is dan 35 millimeter;

In bijlage 1 als bedoeld in artikel 5 van de Regeling afgifte en kenmerken gesloten pootringen en andere merktekens staan achter een aantal vogels geen ringmaten vermeld. Bijvoorbeeld de roodborstkardinaal (Pheucticus ludovicianus). Is het nu niet nodig dat deze vogel is voorzien van een gesloten pootring?

Antwoord van de werkgroep Regelgeving:

Deze vogel moet wel zijn voorzien van een gesloten pootring.

De wetgever had geen ervaring met de maximale binnendiameter van de gesloten pootringen van deze beschermde inheemse diersoorten (vogels) en heeft daarom geen ringmaat vermeld in bedoelde bijlage.

De gesloten pootring moet een individueel gemerkte, ononderbroken ring of manchet zijn, zonder enige naad of las, waarmee op geen enkele wijze is geknoeid en waarvan het formaat zodanig is dat hij, nadat hij in de eerste levensdagen van de vogel is aangebracht, niet kan worden verwijderd wanneer de poot van de vogel zijn definitieve omvang heeft bereikt.

Samenvattend kan gesteld worden dat de gesloten pootring niet verwijderd kan worden wanneer de poot van de vogel zijn definitieve omvang heeft bereikt en er mag op geen enkele wijze met deze gesloten pootring zijn geknoeid.

Bovendien moet de gesloten pootring, welke in Nederland is afgegeven, ten minste zijn voorzien van een de letters NL, de aanduiding van de binnendiameter tot in tienden van een millimeter, de laatste twee cijfers van het jaartal waarin de ring mag worden aangebracht en, per ringmaat een uniek nummer bestaande uit een bondscode, kweeknummer en volgnummer.

Voorts moeten de gesloten pootringen met een binnendiameter van 2,50 mm tot en met 2,90 mm van een breukzone zijn voorzien.