21-11-2013 - Ongeveer 99% van het fruit en groente in Nederlandse winkels voldoet aan de wettelijke eisen voor resten van gewasbeschermingsmiddelen.

In die gevallen waarbij resten van gewasbeschermingsmiddelen worden aangetroffen, is de hoeveelheid zo laag dat de effecten op de gezondheid bijna altijd verwaarloosbaar zijn. Dit concludeert de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) in haar meerjarenrapportage ‘Residuen van gewasbeschermingsmiddelen op groente en fruit’ van juli 2011 tot en met juni 2013.

De meeste overschrijdingen komen van buiten de EU, zoals Zuidoost-Azië, China, Kenia, Suriname, Turkije en de Dominicaanse Republiek. Maar dankzij strengere controles gaan ook deze landen steeds meer aan de strenge EU-eisen voldoen. Waar de EU onvoldoende verbetering constateert, worden strengere eisen gesteld aan de import, zoals het eisen van certificaten. Dit geldt bijvoorbeeld voor okra en kerrieblad uit India.

Bij de ruim 8000 monsters die de NVWA tussen juli 2011 en juni 2013 nam, werd in 62 gevallen een gezondheidsnorm (ARfD) overschreden. Echter, deze gezondheidsnorm is zo berekend dat alleen bij het eten van een grote portie groente of fruit deze norm overschreden kan worden. Hoeveel resten van gewasbeschermingsmiddelen op groente en fruit mogen zitten, wordt wettelijk vastgesteld. De zogenaamde Maximale Residu Limiet (MRL). Deze MRLs worden bepaald door de EU, die daarbij zeer grote veiligheidsmarges in acht neemt.

Het Voedingscentrum informeert de consument via de website allesoverbestrijdingsmiddelen.nl over residuen van gewasbeschermingsmiddelen. Volgens het RIVM is het te weinig of niet eten van groente en fruit een veel groter risico voor de gezondheid dan het binnenkrijgen van resten gewasbeschermingsmiddelen bij het eten ervan. Wil men er zeker van zijn dat er geen chemische bestrijdingsmiddelen op de groente en fruit zitten, dan raadt het Voedingscentrum consumenten aan biologische producten te kopen.

De NVWA controleert steekproefsgewijs of voldaan wordt aan de MRL’s. Hiervoor analyseert de NVWA jaarlijks 4500 monsters groente en fruit, afkomstig uit de hele wereld. Een deel van de steekproef vertegenwoordigt een product of productgroep en een deel wordt risicogestuurd bemonsterd. Wanneer de gezondheidsnorm niet wordt overschreden, maar de MRL wel, dan leidt dit meestal tot een boete of een waarschuwing. Bij overschrijding van de gezondheidsnorm, wordt de partij uit de handel gehaald en vernietigd of, wanneer een partij wordt vastgehouden aan de buitengrens, vernietigd. Te hoge residugehaltes in zo’n partij groenten of fruit worden via het Europese ‘rapid alert’-systeem gemeld aan de controlerende instanties van de Europese Lidstaten.

De NVWA publiceert 2 keer per jaar een voortschrijdend overzicht van de analyseresultaten van de afgelopen 2 jaar en de individuele analyseresultaten. De rapportage verschijnt elk halfjaar. Het rapport bevat gedetailleerde informatie over risicoproducten, welke monsternames zijn uitgevoerd en de resultaten.

Er is een Engelstalige samenvatting van de resultaten over 2012 beschikbaar voor andere EU-lidstaten. Dit rapport geeft aan welke bestrijdingsmiddelen zijn onderzocht en welke middelen in welke producten zijn gevonden. Ook staan alle gevonden overschrijdingen in een tabel bij elkaar. Bedrijven en inkopers kunnen deze informatie gebruiken voor het opzetten van hun eigen controleprogramma’s, specificaties naar leveranciers en voor risico-evaluaties.

In 2014 gaat de NVWA verder met het reeds ingezette beleid: minder controle op producten uit Nederland en de EU-lidstaten en meer controle op groente en fruit van buiten de EU, met extra aandacht voor bepaalde landen en producten. Door meer aan de buitengrens van de EU te controleren, wordt voorkomen dat producten die niet aan de voedselveiligheidseisen voldoen Europa binnenkomen.

Bron: NVWA