24-02-2014 - De Dierenbescherming vindt dat er een verbod moet komen op veiligheidstesten waarbij dieren worden gebruikt.

De voorspellende waarde is nihil en vaak worden testen onnodig herhaald, zo stelt de organisatie. Bij 'Vroege Vogels' van de VARA op radio 1 riep directeur Frank Dales van de Dierenbescherming zondag op een petitie van zijn organisatie te tekenen. "Van de 600.000 dierproeven die jaarlijks worden gedaan, zijn er ongeveer 100.000 volslagen onnodig en sterven de dieren voor schijnveiligheid".

Het gaat om testen die verplicht moeten worden uitgevoerd om de veiligheid te onderzoeken van stoffen in bijvoorbeeld WC-verfrissers, snoepjes of balpennen. "Het is een wazig wereldje waarin je nauwelijks informatie krijgt over welke bedrijven welke stoffen laten onderzoeken op welke dieren", stelt Dales. Vast staat echter dat het gebeurt, zo blijkt uit cijfers van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit. Het gaat om dieren als muizen, ratten en konijnen, maar ook om honden, katten en paarden. De ondoorzichtigheid is volgens de Dierenbescherming onder meer het gevolg van het niet delen van informatie door bedrijven en onderzoeksinstituten.

Resultaat is dat veiligheidstesten keer op keer worden herhaald. Ook als de werking van een stof  bekend is of een variant is op een middel dat al lang is getest. Dan moet er weer op dieren worden getest, ook al weet men wat de uitkomst is. In navolging van het verbod op het testen van chemische stoffen voor cosmetica, vindt de Dierenbescherming dat precies dezelfde benadering moet worden gekozen als het gaat om andere alledaagse producten, zoals schoonmaakmiddelen. 

Ook medicijnen en vaccins worden op veiligheid getest bij dieren. Zelfs als middelen in bijvoorbeeld Amerika al het predicaat 'veilig' hebben gekregen, schrijft Europa tóch voor dat de test opnieuw wordt uitgevoerd. In het nieuwe magazine DIER van de Dierenbescherming dat deze week verschijnt, stellen vooraanstaande wetenschappers echter  onomwonden dat deze tests helemaal geen duidelijkheid geven over de werking van stoffen bij de mens en dat je ze rustig achterwege kunt laten. Allen pleiten voor een radicaal andere aanpak en steunen ze het pleidooi van de Dierenbescherming om te stoppen met deze onnodige en vaak wrede testen.

Met name Huub Schellekens is zeer uitgesproken in het magazine DIER. "Diertests afschaffen kan zonder grote problemen" staat boven een interview met de hoogleraar medische biotechnologie en autoriteit op het gebied van dierproeven. In het stuk zegt Schellekens dat wanneer je de testen bij dieren niet doet, je evenveel zekerheid hebt. "Sterker nog, als je van dierproeven afziet, ben je gedwongen veel zorgvuldiger tests op de mens te doen. Dan krijg je pas echt veilige producten".

Volgens Schellekens is het probleem dat er een vanzelfsprekendheid in het wereldwijde systeem zit, dat veiligheidstest altijd op dieren worden gedaan. Het is een ingesleten systematiek, aldus de wetenschapper, die zegt dat het ook niet helpt dat nieuwe producten snel op de markt moeten om de concurrentie voor te zijn. "Als je werkt volgens het traditionele systeem van dierproeven, wordt je product het snelst goedgekeurd. Werk je met alternatieven, dan moet je heel veel tijd stoppen in het onderbouwen van je keuze om geen dierproeven in te zetten. En je loopt kans dat je alsnog gedwongen wordt de traditionele dierproef te doen. Dan is de keuze snel gemaakt".

De Dierenbescherming wil via haar petitie (www.dierenbescherming.nl/NEE) in eerste instantie de Nederlandse geesten rijp maken voor een verbod. "Dit is geen kwestie die we in Nederland via de politieke band alléén kunnen regelen", stelt Dales. "Het zal uiteindelijk Europees moeten worden opgepikt, en heeft alleen kans van slagen bij voldoende draagvlak". De Dierenbescherming wil nu de discussie aanjagen en in gesprek met betrokken partijen. Het is de bedoeling de petitie op Wereldproefdierendag, 24 april a.s., te overhandigen aan een nog nader te bepalen persoon of instantie.